W poprzednich artykułach wyjaśniliśmy, czym jest phishing i jak go rozpoznawać. Teraz przyjrzymy się konkretnym przykładom phishingu w Polsce, z którymi możesz się spotkać na co dzień. Cyberprzestępcy są niezwykle kreatywni i doskonale dostosowują swoje metody do lokalnego rynku, wykorzystując popularne usługi, marki i aktualne wydarzenia. Znajomość tych scenariuszy to klucz do skutecznej ochrony.

Dlaczego Polska Jest Atrakcyjnym Celem Kampanii Phishingowych?
Oszuści wiedzą, z jakich usług korzystamy najczęściej. Analizują popularne marki, śledzą ważne terminy (jak rozliczenia podatkowe) i wykorzystują naszą zależność od komunikacji elektronicznej. Kampanie phishingowe w Polsce często charakteryzują się:
- Podszywaniem się pod znane polskie firmy: Banki, firmy kurierskie, dostawcy energii, platformy e-commerce.
- Wykorzystaniem języka polskiego: Choć często z błędami, to jednak komunikaty są zrozumiałe.
- Nawiązywaniem do lokalnych wydarzeń i procedur: Np. zwroty podatków, dopłaty do rachunków, komunikaty urzędowe.
- Celowaniem w popularne usługi: Systemy płatności mobilnych (BLIK), platformy sprzedażowe (OLX, Vinted), usługi e-administracji (mObywatel, eDoręczenia).
Uwaga! Oto Popularne Scenariusze Ataków Phishingowych w Polsce:
Poniżej znajdziesz zestawienie najczęściej występujących przykładów phishingu w Polsce, na które powinieneś szczególnie uważać:
1. Fałszywe SMS-y i E-maile od Firm Kurierskich (InPost, DHL, Poczta Polska itp.)
To absolutny „klasyk” oszustw internetowych w Polsce. Otrzymujesz SMS lub e-mail z informacją o konieczności dopłaty niewielkiej kwoty (np. 1 zł) do paczki z powodu rzekomej niedowagi, cła, kwarantanny czy konieczności dezynfekcji. Wiadomość zawiera link prowadzący do fałszywej strony płatności, która kradnie dane Twojej karty lub dane logowania do banku.
* Jak się bronić? Nigdy nie klikaj w takie linki. Sprawdź status przesyłki na oficjalnej stronie firmy kurierskiej lub w jej aplikacji. Firmy kurierskie zazwyczaj nie wymagają takich dopłat przez SMS.
2. Podszywanie się pod Banki (PKO BP, mBank, Santander, ING, Millennium itp.)
Otrzymujesz e-mail lub SMS z informacją o:
- Rzekomym zablokowaniu konta lub karty.
- Konieczności weryfikacji danych lub aktualizacji aplikacji.
- Podejrzanej aktywności na koncie.
- Nowej wiadomości w systemie bankowości online.
Wiadomość zawiera link do fałszywej strony logowania, która wygląda identycznie jak prawdziwa strona banku. Celem jest kradzież Twojego loginu i hasła.
* Jak się bronić? Nigdy nie loguj się do banku przez link z e-maila czy SMS-a. Zawsze wpisuj adres strony banku ręcznie w przeglądarce lub korzystaj z oficjalnej aplikacji mobilnej. Bank nigdy nie prosi o podanie pełnego hasła czy kodu PIN weryfikacyjnego przez e-mail/SMS.
3. Oszustwa „Na Rachunek” (PGE, PGNiG, Orange, Play, Plus itp.)
Dostajesz SMS lub e-mail o rzekomej niedopłacie za prąd, gaz, telefon lub internet, często z groźbą szybkiego odcięcia usług. Wiadomość zawiera link do fałszywej bramki płatności, abyś „uregulował” niewielką kwotę. Podobnie jak w przypadku firm kurierskich, celem jest kradzież danych karty lub bankowości.
* Jak się bronić? Sprawdź swoje rachunki logując się bezpośrednio na konto klienta u danego dostawcy usług. Nie klikaj w linki z SMS-ów czy e-maili dotyczących płatności.
4. Fałszywe Komunikaty z Urzędów (Podatki/KAS, ZUS, Policja, eDoręczenia)
Przestępcy podszywają się pod instytucje państwowe, wysyłając wiadomości o:
- Rzekomym zwrocie podatku (z linkiem do podania danych konta).
- Konieczności dopłaty do podatku lub składki ZUS.
- Fałszywym wezwaniu na policję (często z zainfekowanym załącznikiem).
- Nieodebranej korespondencji w ramach eDoręczeń (z linkiem do fałszywego logowania).
* Jak się bronić? Urzędy zazwyczaj komunikują się przez oficjalne kanały (ePUAP, swoje portale). Nigdy nie proszą o podanie wrażliwych danych przez zwykły e-mail czy SMS. Wszelkie wezwania czy informacje podatkowe weryfikuj bezpośrednio w urzędzie lub na oficjalnych portalach rządowych.
5. Phishing na Platformach Sprzedażowych (OLX, Vinted, Marketplace)
Sprzedajesz coś online? Uważaj na wiadomości od rzekomych kupujących (często przez WhatsApp), którzy wysyłają link do fałszywej strony firmy kurierskiej lub płatności, gdzie masz „potwierdzić” lub „odebrać” płatność za przedmiot. W rzeczywistości strona ta wyłudza dane Twojej karty lub dane logowania do banku.
* Jak się bronić? Nigdy nie klikaj w linki od kupujących. Komunikuj się i finalizuj transakcje wyłącznie przez oficjalny czat danej platformy. Płatności za sprzedane przedmioty otrzymujesz bezpośrednio na swoje konto bankowe lub przez bezpieczny system platformy, a nie przez zewnętrzne linki.
6. Oszustwo „Na BLIK” i Fałszywe Prośby od Znajomych
Dostajesz wiadomość (często na Messengerze lub innym komunikatorze) od osoby znajomej (której konto zostało przejęte) z pilną prośbą o pożyczenie pieniędzy przez BLIK. Oszust prosi o podanie kodu BLIK i szybkie potwierdzenie transakcji w aplikacji bankowej.
* Jak się bronić? Zawsze zweryfikuj taką prośbę telefonicznie, dzwoniąc do znajomego na jego znany numer. Nigdy nie podawaj kodu BLIK bez takiej weryfikacji.
7. Fałszywe Aplikacje Mobilne (mObywatel, Śledzenie Paczek)
Otrzymujesz SMS lub wiadomość z linkiem do pobrania rzekomo nowej lub zaktualizowanej wersji popularnej aplikacji (np. mObywatel, aplikacji bankowej, aplikacji InPost). Link prowadzi jednak do strony, która dystrybuuje złośliwe oprogramowanie kradnące dane z Twojego telefonu.
* Jak się bronić? Aplikacje pobieraj i aktualizuj wyłącznie z oficjalnych sklepów (Google Play, App Store). Nigdy nie instaluj niczego z linków otrzymanych w SMS-ach czy e-mailach.
8. Inne Popularne Metody
- Fałszywe Kody QR na Parkingach: Naklejki na parkometrach z kodem QR prowadzącym do fałszywej strony płatności za parkowanie.
- Fałszywe Oferty Pracy: Kuszące oferty (np. „tajemniczy klient”), które w rzeczywistości służą wyłudzeniu danych lub nakłonieniu do otwarcia kont bankowych na swoje nazwisko dla oszustów.
- Fałszywe Konkursy i Wygrane: Informacje o wygranych w mediach społecznościowych lub e-mailach, wymagające podania danych lub kliknięcia linku w celu odbioru nagrody.
Jak Się Bronić Przed Tymi Konkretnymi Atakami?
Kluczem jest ciągła czujność i stosowanie kilku podstawowych zasad:
- Sceptycyzm: Nie ufaj nieoczekiwanym wiadomościom, zwłaszcza jeśli wywołują silne emocje lub presję czasu.
- Weryfikacja: ZAWSZE weryfikuj podejrzane prośby lub informacje innym, zaufanym kanałem komunikacji(np. telefon na oficjalny numer). To najważniejsza zasada!
- Sprawdzanie Nadawcy/Linków/Załączników: Dokładnie analizuj adresy e-mail, adresy URL (najeżdżając myszką) i nie otwieraj podejrzanych załączników.
- Nie Podawaj Danych Pochopnie: Nigdy nie wpisuj haseł, danych karty czy kodów na stronach, do których trafiłeś z niepewnego linku.
- Zgłaszaj Podejrzane Wiadomości: Informuj CERT Polska i administratorów systemów.
Cyberprzestępcy nieustannie modyfikują swoje metody i wykorzystują naszą nieuwagę. Znajomość przykładów phishingu w Polsce i stosowanie zasad ostrożności to najlepsza broń w walce z tym zagrożeniem. Pamiętaj – Twoja czujność ma znaczenie!
Chcesz, aby Twój zespół był jeszcze lepiej przygotowany na rozpoznawanie takich ataków? Oferujemy praktyczne szkolenia z cyberbezpieczeństwa, podczas których omawiamy realne scenariusze i uczymy skutecznych metod obrony. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej.